Ốc mặt trăng ở Cồn Cỏ

Ốc mặt trăng còn gọi là ốc mắt ngọc, có nhiều ở vùng biển miền Trung, tập trung nhiều nhất là đảo Cồn Cỏ (Quảng Trị), vùng biển Nha Trang – Khánh Hòa… Có thể nói ốc mặt trăng phân bố rộng nhưng theo đánh giá thì ở đảo Cồn Cỏ Quảng Trị là ngon nhất.

Ốc mặt trăng

Ốc mặt trăng, có nơi còn gọi là ốc mắt ngọc, ốc xà cừ. Thoạt trông, vẻ ngoài của loài ốc này rất xù xì, nhưng khi nhìn kỹ vào cái miệng “nàng” thì rất cuốn hút với cái hình tròn như mặt trăng, lấp lánh vân trắng, vân vàng. Còn lớp vỏ bên trong thì đúng là vẻ đẹp của xà cừ mà người ta thường khảm trên các tác phẩm mỹ thuật.

Sở dĩ ốc có tên gọi như vậy bắt nguồn từ cái mày ốc. Không phải là lớp mày mỏng như các loại ốc khác, ốc mặt trăng có lớp mày hình tròn như mặt nguyệt, lấp lánh vân trắng, vàng nhìn vào trông như con mắt ốc lấp lánh.

Chúng có tên tiếng Anh gọi chung là turban, nhưng theo phân loại thì chúng ta thường gặp 3 loài sinh sống ở Việt Nam:

– Ốc mặt trăng nâu (brown pacific turban, Turbo bruneus)

– Ốc mặt trăng miệng đỏ (tapestry / cat’s eye turban shell, Turbo petholatus)

– Ốc mặt trăng miệng vàng (yellow/silver mouth turban shell, Turbo chrysostomus)

Tất cả 3 loài này đều thuộc chi Turbo, họ Turbinidae, cùng liên họ Trochoidea với ốc nón, lớp chân bụng Gastropoda. Chi Turbo là một chi ốc cổ xưa rất rộng với hơn 60 loài đã được định danh. Những con ốc thuộc chi này đã xuất hiện ở giai đoạn cuối cùng của kỷ nguyên địa chất Cretaceous cách đây khoảng 100 triệu năm trước.

Trên thế giới, ốc mặt trăng phân bố rộng khắp nhưng thường xuất hiện ở Biển Đỏ, Ấn Độ Dương, ngoài khơi Madagascar, Mozambique, Chagos và Mauritius. Chúng cũng được tìm thấy ở Tây Thái Bình Dương (Philippines, New Caledonia, Samoa) và ngoài khơi Australia (lãnh thổ phía Bắc, Queensland, Tây Úc).

Thịt ốc giòn, ngọt, phần đít có vị hơi nhẫn nên người ta thường bỏ, chỉ lấy phần thịt. Ốc được chế biến thành nhiều món ăn ngon như hấp, luộc, xào, nướng… Ốc ngâm vào trong nước muối có pha gừng và ớt cho nhả hết đất cát, sau đó rửa lại nhiều lần bằng nước sạch trước khi chế biến.

Chế biến món Ốc mặt trăng

Thịt ốc giòn, ngọt như ốc hương nên thường được chế biến thành nhiều món ăn ngon như hấp, luộc, xào, nướng… Ốc ngâm vào trong nước muối có pha gừng và ớt cho nhả hết đất cát, sau đó rửa lại nhiều lần bằng nước sạch trước khi chế biến.

Đơn giản nhất là chế biến ốc bằng cách luộc, cho ốc vào nồi với nước lạnh vừa ngập mặt, thêm vài cọng sả, gừng và ớt trái giã dập. Ốc luộc chín có hương thơm nhẹ của sả, cay nồng của ớt và gừng rất kích thích. Ăn ốc mặt trăng luộc không thể thiếu chén nước mắm gừng, hương vị cay nồng của gừng và ớt làm cho món ăn đơn giản trở nên đậm đà.

Một món ngon cũng được nhiều người ưa thích là nướng bơ. Ốc sau khi rửa sạch được cho lên vỉ nướng, khi ốc vừa chín tái, cho bơ vào trong từng con ốc. Hơi nóng làm bơ tan chảy, thấm đẫm vào trong thịt ốc. Nướng đến khi những con ốc dậy mùi thơm nức thì gắp ra đĩa và thưởng thức với muối tiêu chanh. Không như món ốc luộc, vì nướng nên thịt khô lại, ăn giòn sần sật nhưng không dai, lại có vị béo và thoang thoảng hương thơm của bơ rất hấp dẫn.

Nếu thích vị cay nồng, bạn có thể thưởng thức món ốc mặt trăng xào muối ớt. Trước hết, rửa sạch và luộc sơ cho ốc vừa chín, vớt ra để ráo nước. Tiếp đến cho vào chảo rang với muối, ớt xay và các loại gia vị khác sao cho vừa ăn và đậm đà. Vỏ ốc bên ngoài được rang vàng, thấm đẫm muối ớt nhìn thật hấp dẫn và kích thích vị giác của người ăn. Và cũng chính cái vị mằn mặn, cay cay của muối ớt cùng phần thịt ốc đậm đà, giòn sần sật khiến bạn ăn hoài không ngán.

Cách ăn ốc mặt trăng

Với con sò huyết nướng hoặc hấp còn ngậm miệng, người ta bày chiêu lấy ngón tay cái vuốt vuốt giữa 2 mảnh vỏ thì lạ thay “nàng” sò huyết cho tách đôi rất dễ. Còn ốc mặt trăng muốn lấy được hết “ruột gan” của “nàng” thì phải biết gõ gõ con ốc xuống mặt bàn rồi dùng tăm kéo phần thịt ra. Nếu ai không biết chiêu này, khi kéo thịt ốc ra sẽ đứt khúc ruột cuối.

Thưởng thức ốc mặt trăng, cảm nhận thịt ốc giòn, ngọt không thua gì ốc hương. Riêng phần đuôi mà mọi người gọi là gan ốc thì béo ngậy. Đến Cồn Cỏ phải ăn để nhớ, để thương, để vấn vương món đặc sản đặc biệt ngon và đầy hấp dẫn này nhé !