Di tích chứng tích chiến tranh chùa Xà Xía

Di tích chứng tích chiến tranh chùa Xà Xía – nơi ghi dấu tội ác chiến tranh của Khmer Đỏ với dân tộc Việt Nam và cũng là chứng tích chiến công anh hùng của cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 18 trước sự xâm lăng của kẻ thù.

Lịch sử khu Chứng tích chùa Xà Xía

Ngày 26-4-1978, khi trung đoàn hành quân đến đây, toàn bộ khung cảnh thị xã Hà Tiên thật ảm đạm vì giặc tràn qua chém giết, đốt phá. Xác người chết nằm la liệt… Đại đội 9 của chúng tôi nhận nhiệm vụ phòng ngự phía nam chùa Xà Xía. Lúc này chùa Xà Xía đang bị bọn Pol Pot chiếm giữ.

Chùa Xà Xía nằm án ngữ trên đường ra biên giới, ở thế trên cao nên rất thuận lợi quan sát và khống chế, ngăn chặn đường tiến công của ta và cũng là bàn đạp để địch triển khai tiến công vào sâu nội địa. Rút kinh nghiệm từ thiệt hại của các đơn vị trước chốt giữ, để ngăn cản địch và tạo thế liên hoàn trong cơ động chi viện cho các chốt, Đại đội trưởng Đinh Quang Thìn đã triển khai đơn vị đào hầm hào, công sự. Sau 10 ngày thức trắng đêm, toàn đơn vị đã đào được hơn 10km giao thông hào sẵn sàng đánh trả địch.

24 giờ ngày 15-5-1978, địch dùng một tiểu đoàn đánh vào chốt Trung đội 2 ở hồ nước phía tây nam Xà Xía. Bộ đội kiên cường nổ súng đánh trả các đợt tấn công của kẻ địch, các chốt khác lợi dụng công sự, hào chiến đấu cơ động chi viện. Đến gần sáng hôm sau, địch rút chạy. Trận đánh đầu tiên, ta tiêu diệt được 5 tên, nhưng hy sinh 3 và bị thương 5 đồng chí.

Từ đó, địch tổ chức nhiều trận đánh vào đêm tối hòng tiến sâu vào nội địa nhưng đều bị ta đánh bật trở về bên kia biên giới. Khi bước vào mùa mưa, bộ đội phải ngâm mình trong chiến hào quần nhau với địch. Buổi tối, khi canh gác, bộ đội phải xé bao đựng gạo, quấn làm xà cạp che các chỗ da hở trên cơ thể, chỉ chừa đôi tai, mắt và mũi để vừa chống chọi với muỗi vừa quan sát phát hiện và đánh địch. Đặc biệt, nhờ xây dựng được hệ thống chiến hào liên hoàn, nối tiếp nhau nên giữa lúc giao tranh khốc liệt hay vào mùa mưa ngập nước, hằng ngày, anh nuôi Nguyễn Văn Đức vẫn có thể đưa cơm nắm lên chiếc thuyền gỗ đẩy dọc theo các chiến hào, đến từng chốt dưới mưa gió và súng đạn của địch.

Sau thời gian dài giằng co, cấp trên xác định, phải đánh chiếm chùa Xà Xía để giành thế chủ động trên chiến trường. Nhiệm vụ này được giao cho Đại đội phó Nguyễn Văn Hòa chỉ huy Trung đội 1, Đại đội 9 có sự phối thuộc của tiểu đội trinh sát của tiểu đoàn. 1 giờ ngày 6-7-1978, toàn lực lượng bí mật tiền nhập và nổ súng. 4 giờ cùng ngày, ta đã làm chủ được chùa Xà Xía, gây tiếng vang lớn trên tuyến biên giới Tây Nam. Từ khi ta chiếm được chùa Xà Xía, địch liên tiếp tổ chức nhiều cuộc tấn công có sự yểm trợ của pháo binh hòng chiếm lại nhưng lần nào cũng bị cán bộ, chiến sĩ Đại đội 9 đánh bật ra khỏi trận địa phòng ngự.

Hàng trăm đêm quần nhau với địch ở biên giới Tây Nam là bản hùng ca của Trung đoàn 18 được viết bằng máu của hàng trăm cán bộ, chiến sĩ trung đoàn. Năm 1979, trung đoàn được tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân lần thứ hai vì những thành tích đặc biệt xuất sắc trong chiến đấu bảo vệ Tổ quốc ở biên giới Tây Nam.

Giới thiệu về Chùa Xà Xía Hà Tiên

Chùa Xà Xía là trung tâm sinh hoạt văn hoá và tôn giáo của bà con dân tộc Khmer vùng biên giới Việt Nam – Campuchia. Ngôi chùa nổi tiếng với kiến trúc đẹp và huyền bí, mang những đặc trưng văn hóa truyền thống của dân tộc Khmer Nam Bộ, là một trong những điểm tham quan du lịch hấp dẫn của du khách khi đến với thành phố Hà Tiên.

Chùa Xà Xía nằm trên tỉnh lộ 28, thuộc xã Mỹ Đức, thành phố Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang

Đặc trưng kiến trúc chùa Xà Xía

Chùa được xây dựng theo lối kiến trúc độc đáo của người dân tộc Khmer Nam bộ, khang trang và nổi bật với những màu sắc rực rỡ. Những mái nhà được chạm khắc tinh tế với những chi tiết nổi uốn lượn dọc theo cột mái nhà.

Mái chùa gồm nhiều tháp nhọn đẹp mắt tiếp nối nhau, được chạm khắc tinh tế và mềm mại. Những chi tiết chạm nổi uốn lượn dọc theo cột mái, vách tường và những cây cột chính do bàn tay khéo léo của các nghệ nhân cũng góp phần mang lại sự uy nghi và vô cùng trang trọng cho ngôi kiến trúc tôn giáo thiêng liêng này.

Xung quanh ngôi chùa có khuôn viên rộng rãi với nhiều cây cho bóng mát để du khách đến hành hương.

Khung cảnh tĩnh lặng, thiêng liêng của chùa Xà Xía luôn mang lại cảm giác nhẹ nhàng, thư thả cho du khách tham quan có dịp ghé đến, giúp con người ta có thể tạm gác bỏ những lo toan trong cuộc sống thường nhật.

Hằng năm, chùa Xà Xía là nơi tổ chức các lễ hội quan trọng theo phong tục tập quán của người dân Khmer địa phương và cả những vùng lân cận.

Với kiến trúc độc đáo và mang ý nghĩa lịch sử, văn hoá quan trọng của Hà Tiên, Kiên Giang, chùa Xà Xía luôn được sắp xếp trong lộ trình du lịch của du khách trong và ngoài nước như một dịp để tìm hiểu về đời sống, văn hoá của người dân tại đây.